Shamshad Begum (ur. 14 kwietnia 1919, Amritsar, Punjab, Indie) - to indyjska piosenkarka playbackowa śpiewająca głównie w filmach Bollywoodzkich w latach 1934-1975.


Mini biografia
Shamshad Begum zadebiutowała w radiu Pareshwar Radio w Lahore 16 grudnia 1937 roku, podbijając serca słuchaczy czarującą głębią głosu. Była świadoma swojej mało atrakcyjnej urody, dlatego nigdy nie pozowała do zdjęć i niewielu ludzi widziało jej zdjęcia. Aż do końca lat 70-tych nikt w ogóle nie widział jej twarzy, chociaż wszyscy rozpoznawali melodyjny głos, który był wielokrotnie wykorzystywany przez wielkich mistrzów pokroju Naushada Aliego i O. P. Nayyara. Nawet dziś jej piosenki z lat 50-tych, 60-tych i wczesnych 70-tych cieszą się popularnością i zostają poddawane remiksom przez kolejne pokolenia kompozytorów.

Shamshad śpiewała dla All India Radio (AIR) ze swoją grupą muzyczną "The Crown Imperial Theatrical Company of Performing Arts" założoną w Delhi. Ówczesne AIR Lahore pomogło jej wejść w świat filmów, puszczając jej piosenki często, czym zachęcali kompozytorów, by wykorzystali jej głos w filmach. Shamshad nagrywała także "naaty" (Na Wikipedii było "naats" - nie wiem, co to, niestety.) oraz muzykę religijną dla kilku wytwórni gramofonowych.

Jej krystalicznie czysty głos przykuł uwagę mistrza sarangi, Ustada Hussaina Bakhwalego Saheba, który wziął ją za uczennice. Zamieszkały w Lahore kompozytor, Ghulam Haider, umiejętnie wykorzystał jej głos w kilku ze swych wcześniejszych filmach jak "Khazanchi" (1941) i "Khandaan" (1942). Kiedy przeprowadził się do Bombaju w 1944, Shamshad pojechała z nim jako członek zespołu, zostawiając za sobą rodzinę i zatrzymując się u swojego chacha.
Przypisuje się jej zasługę zaśpiewania jednej z pierwszych uzachodnionych piosenek, "Meri Jaan... Synday Ke Sunday" stworzoną przez C. Ramchandrę. O. P. Nayyar określa jej głos jako "dzwon świątynny" ze względu na czystość dźwięku. Shamshad stała się szałem całego narodu pomiędzy latami 40-tymi i późnymi 50-tymi ze względu na bycie posiadaczką głosu innego od swych koleżanek po wachu jak Lata Mangeshkar, Asha Bhosle, Beeta Dutt czy Amirbai Karnataki.

Shamshad była wielką fanką K. L. Sagai i oglądała "Devdasa" czternaście razy. Zarabiała 15 rupii za piosenkę i została nagrodzona 5000 rupii z okazji końca kontraktu z Xenophone, uznaną wytwórnią muzyczną.

Jakiś czas temu w mediach wybuchła panika, kiedy opublikowano kilka ogłoszeń oznajmiających jej śmierć. Dopiero później wyjaśniono sytuację, iż w 1998 roku zmarła babcia Sairu Banu (żony Dilipa Kumara), która także nazywała się Shamshad Begum. Piosenkarka żyła wraz z córką, Ushą Ratrą, i zięciem w Mumbaju ażdo śmierci męża, Ganpata Lali Batto, w 1955. Niedawno (w 2008) świętowała swoje 89 urodziny w domu swojej starszej siostry, a teraz zamieszkuje w Hirandani Gardens, Powai, Mumbaj. W 2009 została nagrodzona odznaczeniem Padma Bhushan.

(Źródło Wikipedia.org; tłumaczenie Qausain)



Filmografia Shamshad



Moja opinia
Pierwszy raz usłyszałam ją w wielkim "Mughal-e-Azam" w piosence Teri Mehfil Mein Qismat. Przepiękne qawwali, ale to swoją drogą, gdyż w zestawieniu z młodą Latą oraz podłożony pod twarz Nigar Sultany głos Shamshad wyróżniał się jak rubin pośród pereł. Później przyszły jeszcze Kajra Mohabbat Wala z filmu "Kismat", Mere Ghoonghar Wale Baal z filmu "Pardes" i piosenki z filmu "Aan" - za każdym razem nie mogę wyjść z podziwu dla talentu i głosu Shamshad. Kiedy śpiewa sama, brzmi fantastycznie, ale kiedy dodatkowo z nią śpiewa ktoś o bardziej "tradycyjnym" głosie, że tak to ujmę, ktoś o delikatniejszej barwie, jak np. właśnie Lata lub Asha, to nie sposób przejść obok niej obojętnie.
Dotąd myślałam, że kiedyś w Bollywoodzie nie było, jak to mówię, unikatowych głosów, że niższe tonacje i chrypka u kobiet przyszły stosunkowo niedawno. Tymczasem okazuje się, że jednak to Shamshad była pionierką w tej dziedzinie.
Jak łatwo się domyślić, z miejsca pokochałam jej głos i ustawiłam ją na specjalnym miejscu w mojej topliście. Bo kogo jak kogo, ale legend nie stawia się w tym samym rzędzie co resztę.
I wiecie co? Jak tak przeczytałam o tym nierobieniu zdjęć i że "była świadoma swojej mało atrakcyjnej urody", to zrobiło mi się smutno. Owszem, patrząc na zdjęcie na górze (oraz kilka późniejszych) nietrudno sobie wyobrazić, jak musiała wyglądać w młodości, ale żeby tak od razu "mało atrakcyjna uroda"? No wiadomo, nie każdy może zostać Miss India, ale według mnie Shamshad z pewnością była ładną dziewczyną - nie piękną, ale właśnie ładną, na którą się patrzy i od razu ją lubi, a także czuje, że jest dobrym człowiekiem. Wielka, wielka szkoda, że nigdzie nie ma jej zdjęć z młodości, bo jestem ciekawa, czy moja teoria jest prawdziwa.

A co Wy o niej myślicie?